"Studia i dokumenty ekumeniczne" o zielonoświątkowcach

Edward Czajko

Już trzynaście lat ukazują się "Studia i dokumenty ekumeniczne" (adres redakcji: Warszawa, al. Szucha 3), półrocznik wydawany poprzednio przez Unię Chrześcijańsko-Społeczną, a obecnie przez Fundację Ekumeniczną "Tolerancja" pod nieprzerwaną redakcją prof. Karola Karskiego, aktualnie prorektora Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie. W czasopiśmie tym dość często ukazują się wzmianki i informacje dotyczące ruchu zielonoświątkowego. Przed kilkoma laty w numerze 2/92 zostało w nim również zamieszczone moje opracowanie na temat Kościoła Zielonoświątkowego w Polsce.

W jednym z ubiegłorocznych numerów (1/97) również znajduje się kilka wzmianek odnośnie do ruchu zielonoświątkowego. Chcę je przedstawić.

Pierwszą wzmiankę znajdujemy w pracy Tadeusza J. Zielińskiego pt. "Luterska doktryna powszechnego kapłaństwa wszystkich wierzących jako dobro wspólne protestantyzmu". Oto co autor pisze w związku z tym o zielonoświątkowcach: "... ruch zielonoświątkowy. Jego specyfika, będąca echem wesleyańskiego i północnoamerykańskiego rewiwalizmu oraz XIX-wiecznego fundamentalizmu protestanckiego, zakłada duchową aktywizację całej wspólnoty chrześcijańskiej, a więc włączenie do przeżywania i praktykowania wiary wszystkich członków Kościoła. Postawa ta inspirowana jest typową dla pentekostalizmu pneumatologią, a w jej obrębie doktryną darów Ducha Świętego, charyzmatów. Zielonoświątkowcy akcentują przekonanie, iż każdy wierny jest wyposażony w konkretny dar duchowy predysponujący go do pewnego rodzaju służby w Kościele. Uniwersalizm tego typu obdarowania stanowić musi sprężynę włączania wszystkich grup członków wspólnoty chrześcijańskiej do wypełniania wielorakiego dzieła Kościoła. (...) Należy przy tym pamiętać, iż ruch zielonoświątkowy, ten najbardziej dynamicznie i ekspansywnie rozwijający się współczesny nurt protestantyzmu, nad propagację swoich założeń doktrynalnych przedkłada krzewienie entuzjastycznej religijności, co znajduje między innymi wyraz w ograniczonej liczbie opracowań natury doktrynalnej autorstwa samych zielonoświątkowców. Jednakowoż trzeba powiedzieć, że pentekostalizm utożsamiając się ze zrębem dziedzictwa teologicznego Reformacji, zaznacza swoją aprobatę dla doktryn staroprotestantyzmu, w tym także dla powszechnego kapłaństwa" (s. 48-49).

Następna wzmianka występuje w sprawozdaniu Wsiewołoda Konacha, przedstawiciela Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, z obrad Komitetu Naczelnego Światowej Rady Kościołów, które odbyły się w Genewie w dniach 12-20 września 1996 r. Z nowo przyjętych założeń Światowej Rady Kościołów wynika, pisze autor sprawozdania, że "powinna ona rozwijać kontakty ze wszystkimi partnerami ruchu ekumenicznego na płaszczyznach regionalnych, narodowych i lokalnych. Nie wykluczając przy tym kontaktów z Kościołem Rzymskokatolickim oraz z Kościołami tradycji ewangelikalnej i zielonoświątkowej" (s. 93). Nie mogło się obyć bez wzmianki o zielonoświątkowcach w sprawozdaniu z Konferencji ds. Misji Światowej i Ewangelizacji, która odbyła się w dniach 24.11.-3.12.1996 roku w Brazylii, kraju, gdzie liczba zielonoświątkowców sięga kilkudziesięciu milionów. W sprawozdaniu czytamy: "...w nowszych czasach wielkie Kościoły protestanckie udzieliły schronienia tworzącej się klasie średniej, natomiast Kościoły zielonoświątkowe zaoferowały nowe możliwości migrantom i robotnikom" (s. 97).

"Studia..." informują również o dorocznym spotkaniu w ramach dialogu katolicko-zielonoświątkowego, i że przedmiotem spotkania w 1996 roku we Włoszech była rola ewangelizacji u progu trzeciego tysiąclecia chrześcijaństwa. Omawiają wypowiedź z okazji dialogu kard. Edwarda Cassidy'ego, przewodniczącego Papieskiej Rady ds. Jedności Chrześcijan, który mówił, że dialog obu tradycji chrześcijańskich rozwija się pomyślnie, i że jest on dla Kościoła Rzymskokatolickiego szczególnie istotny, zważywszy na niezwykły rozwój ruchu zielonoświątkowego na świecie. Cassidy powiedział - czytamy w notatce kronikarskiej - że ruch zielonoświątkowy prześcignął pod względem liczby wiernych Kościoły prawosławne i jest obecnie drugą co do wielkości wspólnotą chrześcijańską na świecie (s. 119).

Następne informacje dotyczą aktywności ekumenicznej duchownych zielonoświątkowych w Polsce. W omawianym numerze mamy dwie takie informacje. W pierwszej czytamy, że na rozpoczęcie Tygodnia Modlitw o Jedność Chrześcijan w Krakowie na nabożeństwie w kościele prawosławnym kazanie wygłosił prezb. Mieczysław Suski, pastor jednego ze zborów w Krakowie. Należy zaznaczyć, że do 1988 roku, kiedy ruch zielonoświątkowy, wchodzący wtedy w skład Zjednoczonego Kościoła Ewangelicznego, należał do Polskiej Rady Ekumenicznej, prezb. Mieczysław Suski był przewodniczącym regionalnego oddziału PRE w Krakowie. Podobnie jak kilku innych naszych duchownych w innych okręgach: prezb. Mieczysław Czajko w Szczecinie, prezb. Zdzisław Józefowicz w Bydgoszczy i prezb. Mirosław Milewski w Słupsku. Po drugie, "Studia..." informują, że w dyskusji panelowej zorganizowanej przez Klub Inteligencji Katolickiej w Warszawie na temat kultu maryjnego wziął udział prezb. Mieczysław Kwiecień, wykładowca w Warszawskim Seminarium Teologicznym prowadzonym przez Kościół Zielonoświątkowy w Polsce.

Edward Czajko